|
Her
yıl 8-9 bin kişinin ölümüne, yüz binlerce kişinin yaralanmasına ve
katrilyonlarca liralık maddi hasara neden olan trafik kazaları
gündemdeki yerini korumaktadır. Ülkemiz için vahim olan, taşıma
miktarları ile mukayese edildiğinde diğer gelişmiş ülkelere göre
ölüm ve yaralanmaların neredeyse 8-10 kat olmasıdır. Bu durum,
ülkemizi trafik güvenliği yönünden en kötü olan ülkeler arasına
sokmaktadır. Aslında sorun çeşitli vesilelerle yeterince ortaya
konmuştur.
1995 TBMM Araştırma Komisyonu Raporu, 1995 yılında
Cumhurbaşkanlığı'nca yaptırılan bir incelemenin sonuç raporu, Yollar
Türk Milli Komitesi'nin 1994 tarihli raporu, 8. Beş Yıllık Kalkınma
Planı kapsamında çalışan ilgili özel ihtisas komisyonunun raporu,
2000 yılında konu ile ilgili olarak kurulan TBMM Araştırma Komisyonu
Raporu, Trafik Güvenliği Yüksek Kurulu'nun 1997, 1998 kararları ve
buna benzer dokümanlar başvurulabilecek önemli kaynaklar, uygulama
için nispeten yeterli dokümanlardı.
Artık yeni ve bilinmeyen fazla bir şey kalmamıştır. İş, elde bulunan
birkaç rapordan bilinen şeyleri alıp, istatistiki bilgileri
güncelleştirerek yeniden rapor yapmak durumuna gelmektedir. Zamanla
bazı kazanımlar olmuş, alınan kararların bazıları hayata geçirilmiş,
ancak esasa yönelik fazla bir gelişme olmamıştır.
Aslında konu en üst seviyede de ele alınmıştır. Karayolu Trafik
Güvenliği Yüksek Kurulu, Başbakan'ın başkanlığında 8 bakan, Jandarma
Genel Komutanı, DPT Müsteşarı, 2 genel müdürden oluşmaktadır.
Bütün bunlara rağmen trafik kazaları ülkemizin önemli sorunları
arasında yerini almaya devam etmekte olup, bu konuda günlük
politikalar yerine ulusal stratejiler, hedefler, uzun, orta ve kısa
vadeli planlar ortaya konmaz ve uygulamalar bu yönde gelişmez ise
gündemden düşmeyecektir.
Trafik güvenliğinde neden iyileşme olmamaktadır?
Yukarıda sayılmış olan dokümanların tümünde pek çok neden sayılmış,
çözüm önerilmiş, ancak bunlar yeterince hayata geçirilememiştir.
Ülke gerçekleri, kaynaklar, uygulayıcılar, kullanıcılar tespit
edilmiş olan çözüm önerilerinin tümünü uygulamaya hazır değildir.
Tüm önerileri aynı anda ele alamayacağımıza göre bir öncelik sırası
belirlenmelidir. Bu öncelik sırasına göre uygulamaya konan belli
başlı hususların diğer sorunlar üzerinde de olumlu etkisi
olacağından mutlaka bazı sorunlar kendiliğinden ortadan kalkacak
veya belirli oranda hafifleyecektir. Bazı kararlar alınmış ancak
alınan kararların;
1- Mali portresi nedir?
2- Teorik olarak doğru olsa dahi pratikte gerçekleşmesi mümkün
müdür?
3- Kararda kimlere ne görev verilmiştir, etkilenecek taraflar belli
midir? Gerçekleşmemesi durumunda kim sorumlu olacaktır?
4- Hangi zaman ve eylem planına bağlanmıştır?
5- Gerekli kaynak bulunabilmiş midir?
gibi sorularının cevabı baştan verilmediği için kararlar
uygulanabilir olmaktan uzak kalmıştır. Çeşitli idari ve teknik
uygulamaların detaylarında bazı problemler mevcuttur. Bütün bunlar
bizi bir noktaya getirmektedir. O da konuya bilimsel yaklaşımdır.
Konu ile ilgili olarak bilimsel temele dayalı hedef, strateji,
planlar belirleyecek bir kurum yoktur. Bu amaç için çalışanlar
yetersiz, başka başka ihtisas kurumlarının maiyetinde ve kaynaktan
yoksun durumdadır. Bazı üniversitelerin çabaları belirli bir
çizginin üzerine çıkamamaktadır.
1998-2002 yılları arasında ülkemizde uygulanmakta olan Dünya Bankası
destekli Trafik Güvenliği Projesi kapsamında danışman olarak çalışan
İsveç Swerod firmasının hazırladığı ve önümüzdeki günlerde kamuoyuna
sunulacak olan nihai raporda yer alan olmazsa olmaz yedi öneriden
üçü:
Trafik güvenliği konusunda kapsamlı üniversite eğitiminin güçlendirilmesi
ve trafik güvenliğinden sorumlu personel için özel kurslar
düzenlenmesi.
" Ülke çapında kapsamlı ve güvenilir bir trafik güvenliği veri
tabanı oluşturulması
" Uygulamalı trafik güvenliği araştırma ve geliştirme (AR-GE)
çalışmaları için ulusal bir merkez kurulması
gibi bir bilimsel yapının organizasyonunu tanımlayan önerilerdir.
2002 yılının mayıs ayında gerçekleşecek olan kongre, trafik
güvenliğinde bilimsel yaklaşıma katkı sağlayacağı gibi konular için
bilimsel bir platform da teşkil edecektir.
Yukarıda söz konusu edilen proje kapsamında hazırlanan rapordaki çok
sayıda öneriden biri de iki yılda bir uluslararası kongre, her yıl
kongre, panel vb. etkinlikler düzenlemektir. Kongrede önemli
hususlardan birini uluslararası olması nedeniyle trafik güvenliği
sorunlarını önemli ölçüde çözmüş olan deneyimli ülkelerden katılacak
kişi ve kuruluşlardan yararlanmak olacaktır.
Kongrenin, ülkemizin önemli sorunlarından birinin çözümüne katkı
sağlamasını temenni ediyorum. |